برای حل کردن مشکلات خود و مطالعه در مورد برنامه ها و فرمانهای مختلف در سیستم عامل های خانواده BSD از صفحات man هم می توان استفاده کرد، این صفحات در همه سیستم عاملهای متن باز وجود دارد اما در سیستم عاملهای خانواده BSD یکی از الزامات ایجاد کردن و ارایه کردن یک برنامه جدید دارا بودن یک صفحه man است که همه موارد و قابلیتهای برنامه ارایه شده در آن توضیح داده شده است.
در ابتدا این صفحات در سیستم عامل یونیکس توسط برنامه نویسان زبان C ارایه شده بود و برای کاربرانی قابل درک بود که به سبک برنامه نویسان تفکر می کردند، این امر بدین دلیل بود که در ابتدا راه استفاده از سیستم عامل یونیکس دانش برنامه نویسی یک نیاز بود، اما بعدا با گستر مدیران سیستم و کم رنگ شدن توانایی برنامه نویسی برای مدیریت سیستم عامل این صفحات از خشکی خارج شده و موارد کلی را هم شامل می شود که به مدیران سیستم عامل در راستای درک هر چه بهتر قابلیتهای سیستم عامل کمک کند.
در سیستم عامل FreeBSD صفحات MAN به 9 دسته کلی تقسیم بندی می شود، این تقسیم بندی برای درک و جستجوی بهتر در میان صفحات زیاد man دسته بندی خوبی است که در ادامه با دسته بندی آنها آشنا می شوید:
بخش 1 از این دسته بندی به فرمان کلی که توسط همه کاربران قابل اجراست (در سیستم عامل های متن باز دو دسته کاربر کلی وجود دارد کاربران معمولی که دسترسی محدودی در اجرا کردن فرمان ها و تنظیمات دارند، کاربر root که این کاربر دسترسی کامل برروی هر بخش از سیستم عامل را دارد و اصطلاح root کردن سیستم عاملهای هم یعنی ارتقاء دسترسی خود به سطح دسترسی کاربر root برای انجام دادن همه اعمال در سیستم عامل)
بخش 2 که در آن اطلاعات مربوط به خطا های ایجاد شده توسط برنامه ها ذکر می شود.
بخش 3 که توابع مربوط به زبان برنامه نویسی C در این صفحات توضیح داده می شود ، هر برنامه در سیستم عامل FreeBSD برای راه اندازی شدن به یک سرسی توابع زبان C نیاز دارد که در این بخش از فرمان و یا برنامه مورد نظر شما با آنها آشنا می شوید.
بخش 4 شامل اطلاعات دستگاه هایی که در سیستم عامل FreeBSD شناسسایی شده و قابل راه اندازی و راه انداز هر کدام از این دستگاه ها در این بخش از صفحات man ذکر می شود.
بخش 5 توضیحات فایلهای پیکربندی، این بخش بسیار مهم و کاربردی است، در سیستم عامل های متن باز بخصوص FreeBSD برای راه اندازی کردن هر سرور و سرویس یک فایل پیکربندی با بخشهای مختلفی وجود دارد، در فایلهای پیش فرض همه بخشها نوشته نشده است ولی در این بخش از man هر سرویس شما می توانید با توضیحات کامل با همه بخشهایی که هر سرور و یا سرویس در فایل پیکربندی خود دارد را بدانید و بخوانید.
بخش 6 در خصوص به دستورات بازی مربوط می شود.
بخش 7 که شامل اطلاعات متفرقه از هر فرمان را در خود جای می دهد.
بخش 8 فرمان های نگهداری از سیستم در این بخش توضحات خود را ارایه می کنند.
بخش 9 رابط ها هسته در این بخش قرار می گیرند.
به صورت کلی هر فرمان حداقل در یک بخش از این 9 بخش قرار می گیرد ولی در موارد هم هست که فرمان و یا برنامه ای شامل 2 یا چند بخش است.
هر صفحه با نام و بخش مربوط به آن در صفحات man نمایش داده می شود، دلیل این امر این است که شما در زمان فراخوانی کردن صفحه man یک فرمان اگر بخش مورد نظر را وارد نکنید به صورت خودکار تنها بخش مورد نظر این فرمان و یا بخش پیش فرض آن باز می شود، دلیل دوم از این بخش هم به شما کمک می کند که متوجه شوید که فرمان مورد نظر شما در کدام دسته بندی قرار دارد برای مثال (reboot(8 با عدد بخش 8 نمایش داده می شود که با داشتن دانش بخشها شما متوجه خواهید شد که این فرمان در بخش 8 یا همان فرمانهای نگهداری از سیستم قرار دارد.
برای باز کردن یک صفحه man به صورت ساده کافیست که نام فرمان با برنامه مورد نظر خود را بعد از فرمان man ذکر کرده و فرمان را اجرا کنید، برای مثال از فرمان زیر برای وارد شدن به صفحه man مربوط به ویرایشگر متنی vi می شوید:
$man vi
در خط اول از این صفحه شما بخش پیش فرض مربوط به فرمان vi که یک است را مشاهده می کنید، در بخش بعدی شما با نام فرمان آشنا می شوید که در این بخش vi دارای فرمانهای دیگری مثل ex و view هم هست و در بخش پایانی این بخش که با – مشخص می شود که این برنامه یک ویرایشگر متنی است.
در بخش SYNOPSIS شما با سویچ های مختلف این فرمان آشنا می شوید. که به دلیل اینکه این فرمان دارای 3 نام مختلف است برای هر فرمان این سویج ها ذکر می شود.
بخش DESCRIPTION که بخش توضیحات است در مورد فرمان vi بیان می شود.
در انتهای صفحه نمایش اولیه man علامت : وجود دارد که قوانین موجود در less یا more هم در این صفحات قابل اجرا است و شما می توانید در این صفحات با استفاده از این قواعد به جستجو بپردازید.
در این صفحات با استفاده از کلید space می توانید به یک صفحه کامل بعدی بروید و در صورتی که می خواهید بخش به بخش پیش نروید می توانید از کلید های جهت برای بالا و پایین رفتن در صفحات به صورت مختصر استفاده کنید، برای جستجو کردن متن مورد نظر خود کافیست / را تایپ کنید و بعد از آن متن مورد نظر را تایپ و enter کنید تا جستجو انجام شود و برای جستجوی دوبار از کلید n استفاده کنید، این قواعد دقیقا در more وجود دارد.
برای جستجو کردن در صفحات man شما به دو روش می توانید این کار را انجام دهید، در روش اول و با استفاده از فرمان apropos همه صفحات man به همراه توضیحات ها و غیره را جستجو می کند و در خروجی همه مطالب را برای شما نمایش می دهد ولی در حالت دوم و با استفاده از whatis به جستجوی کلمه ای خاص می پردازد، در ادامه تفاوت این دو فرمان را مشاهده می کنید:
اما همین فرمان را شما با whatis جستجو کنید خروجی در یک خط و به صورت زیر نمایش داده می شود:
شاید فرمان شما دارای بخشهای مختلفی باشد برای مثال فرمان intro دارایی بخشهای مختلفی است که شما می توانید هر بخش را بسته به نیاز خود باز کنید برای این کار کافیست که از مثال زیر استفاده کنید:
$man 3 intro
کارشناس ارشد متخصص سیستم عامل های متن باز ( لینوکس و یونیکس )
سلام دوستان از سال ۱۳۸۱ با سیستم عامل های مبتنی بر BSD کار کردم. برگذار کننده دوره های PF و pfsense مدرس دوره های لینوکس ( LPIC303) مقالات و فیلم های آموزشی در زمینه BSD تهیه کردم. یکی از سیستم عامل های مورد علاقه من OpenBSD است. عاشق کار با سیستم عاملهای متن باز عاشق کار با خط فرمان.